Μιχαήλ Μπακούνιν: Ο επαναστάτης φιλόσοφος

Ο Μιχαήλ Αλεξάντροβιτς Μπακούνιν (1814-1876) ήταν Ρώσος φιλόσοφος, συγγραφέας και επαναστάτης. Θεωρείται μια από τις πιο εμβληματικές μορφές του αναρχισμού και η σκέψη του άσκησε σημαντική επιρροή σε διάφορα ριζοσπαστικά κινήματα του 19ου αιώνα.

Πρώτα χρόνια και ιδεολογική διαμόρφωση

Γεννήθηκε στην αριστοκρατική οικογένεια Μπακούνιν και σπούδασε φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο της Μόσχας. Η στροφή του προς τον ριζοσπαστισμό έλαβε χώρα κατά τη διάρκεια των σπουδών του στο Βερολίνο, όπου ήρθε σε επαφή με τις ιδέες του Hegel και του Fichte. Σταδιακά υιοθέτησε μια αντι-αυταρχική ιδεολογία, πρεσβεύοντας την κοινωνική και πολιτική ισότητα.

Επαναστατική δράση

Συμμετείχε ενεργά σε διάφορες επαναστάσεις, όπως η Επανάσταση του 1848 στη Γαλλία και η Επανάσταση του 1849 στη Δρέσδη. Για τη δράση του φυλακίστηκε και εξορίστηκε σε διάφορες περιόδους της ζωής του.

Συμβολή στον αναρχισμό

Ο Μπακούνιν θεωρείται ένας από τους θεμελιωτές του αναρχισμού. Ανέπτυξε μια φιλοσοφία που εναντιωνόταν σε κάθε μορφή εξουσίας και ιεραρχίας, προτάσσοντας μια κοινωνία οργανωμένη με βάση την ελεύθερη συσχέτιση και την αυτοδιαχείριση.

Κριτική

Η σκέψη του Μπακούνιν έχει επικριθεί για τον ριζοσπαστισμό και την ουτοπικότητα της. Επιπλέον, έχει κατηγορηθεί για λαϊκισμό και αυταρχικές τάσεις.

Κληρονομιά

Παρά τις επικρίσεις, η σκέψη του Μπακούνιν παραμένει επίκαιρη και ασκεί επιρροή σε σύγχρονα αναρχικά και ριζοσπαστικά κινήματα. Η κριτική του στην εξουσία και η εστίασή του στην αυτονομία και την ελευθερία εξακολουθούν να εμπνέουν αγωνιστές για κοινωνική δικαιοσύνη και ισότητα.

Σημαντικά έργα

• Θεός και Κράτος

• Ομοσπονδία και Επανάσταση

• Κράτος και Αναρχία

• Γράμματα προς έναν Γάλλο Φίλο

Πηγές

• Μιχαήλ Μπακούνιν – Βικιπαίδεια

• The Anarchist Library 

• Stanford Encyclopedia of Philosophy