Είναι αλήθεια πως τα προβλήματα που σχετίζονται με τις πλημμύρες είναι μεγάλης σημασίας για την Κεντρική Μακεδονία, καθώς οι κλιματικές αλλαγές επιδεινώνουν τις καιρικές συνθήκες και δημιουργούν πιέσεις σε όλη την Ελλάδα.

Η Απουσία Προληπτικών Μέτρων και τα Συνεχή Προβλήματα Πλημμυρών

Η Κεντρική Μακεδονία αντιμετωπίζει εδώ και καιρό σοβαρά ζητήματα πλημμυρών, με τις ζημιές να επηρεάζουν κατοίκους, επιχειρήσεις, και υποδομές σε ευρεία κλίμακα. Το κόστος αυτών των καταστροφών είναι ανυπολόγιστο, όχι μόνο οικονομικά, αλλά και σε ανθρώπινους όρους. Ωστόσο, παρότι είναι σαφές πως απαιτούνται άμεσα και επαρκή αντιπλημμυρικά έργα, η Περιφέρεια δεν φαίνεται να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις της κατάστασης.

Ο Απόστολος Τζιτζικώστας, ως επικεφαλής της Περιφέρειας, δεν έχει επιδείξει την απαραίτητη αποφασιστικότητα και πρόοδο στον σχεδιασμό ή την υλοποίηση των κρίσιμων αυτών έργων. Παρά τις συνεχείς προειδοποιήσεις ειδικών για την κλιματική κρίση και τις έντονες βροχοπτώσεις που αναμένονται σε όλη τη χώρα, οι υποδομές παραμένουν ανεπαρκείς.

Έλλειψη Στρατηγικού Σχεδιασμού και Αποτελεσματικότητας

Ο ρόλος της Περιφέρειας δεν είναι απλά να παρέχει προσωρινή βοήθεια μετά από κάθε καταστροφή. Οι πολίτες αναμένουν από την ηγεσία να σχεδιάσει και να υλοποιήσει ένα αποτελεσματικό πλάνο αντιπλημμυρικής προστασίας. Παρ’ όλα αυτά, οι μέχρι στιγμής ενέργειες που σχετίζονται με την αντιπλημμυρική προστασία χαρακτηρίζονται από αργούς ρυθμούς, ελλείψεις και αποσπασματικές παρεμβάσεις.

Πολλά από τα έργα που αναγγέλλονται είτε καθυστερούν υπερβολικά είτε δεν ολοκληρώνονται ποτέ. Οι καθυστερήσεις αυτές είναι εξαιρετικά επιζήμιες, καθώς οι πλημμύρες μπορούν να πλήξουν την περιοχή με κάθε νέα κακοκαιρία. Αυτό δείχνει έλλειψη προετοιμασίας και οργανωτικότητας, στοιχεία τα οποία θα έπρεπε να διακρίνουν κάθε τοπική ηγεσία που έχει την ευθύνη της διασφάλισης της προστασίας των πολιτών της.

Ο Ρόλος της Πολιτικής Προστασίας και των Διαθέσιμων Πόρων

Παράλληλα, είναι αμφισβητήσιμη η χρήση και διαχείριση των πόρων που διατίθενται από την πολιτεία για τον σκοπό της αντιπλημμυρικής προστασίας. Οι διαθέσιμοι πόροι από εθνικά και ευρωπαϊκά προγράμματα, οι οποίοι θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν για τη θωράκιση της περιοχής από τις πλημμύρες, δεν έχουν αποδώσει τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Αντιθέτως, πολλοί πόροι μένουν αναξιοποίητοι ή δεν διοχετεύονται στις σωστές κατευθύνσεις, με αποτέλεσμα οι πολίτες να παραμένουν απροστάτευτοι.

Η Ευθύνη και οι Προοπτικές για το Μέλλον

Η κλιματική αλλαγή δεν αποτελεί πλέον θεωρητικό ζήτημα· είναι μια πραγματικότητα με την οποία πρέπει να προσαρμοστεί κάθε περιοχή. Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας χρειάζεται να αναλάβει άμεσα την ευθύνη της προστασίας των πολιτών και των περιουσιών τους από τις πλημμύρες. Οι πολίτες αναμένουν έναν Περιφερειάρχη που να επενδύει σοβαρά στον σχεδιασμό αντιπλημμυρικών έργων και να εξασφαλίζει ότι η Περιφέρεια είναι κατάλληλα προετοιμασμένη για τα επερχόμενα φαινόμενα.

Ο χρόνος περνάει και η ανάγκη για άμεση δράση είναι επιτακτική. Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας μπορεί και πρέπει να λάβει δραστικά μέτρα που θα προστατεύσουν την περιοχή και θα διασφαλίσουν ότι η φυσική ομορφιά, η οικονομία και οι πολίτες της θα μπορέσουν να συνεχίσουν να ευημερούν.

Αυτό το άρθρο μπορεί να αποτελέσει αφετηρία για μια συζήτηση γύρω από την ενίσχυση των υποδομών και την ανάγκη για σοβαρή και υπεύθυνη πολιτική σε ζητήματα προστασίας από φυσικές καταστροφές.

Πρώτη είδηση σε όλα τα ξένα μέσα ο Παγασητικός κόλπος και το λιμάνι του Βόλου. Ο Guardian έγραψε για την “κουβέρτα από νεκρά ψάρια που εξαφάνισε τη θάλασσα στο λιμάνι του Βόλου”.

Οι καταγγελίες για παραλείψεις “πάνε κι έρχονται” για τις ευθύνες που ακόμα δεν έχουν αποδοθεί. Από τον Δήμο στην Περιφέρεια και το αντίστροφο. Και η κεντρική Διοίκηση σε ρόλο “Πόντιου Πιλάτου”, αφού η ανικανότητα και διαφθορά της κυβέρνησης αυτής και των κρατικών αξιωματούχων είναι υπαρκτή και η ίδια ούτε την αρνείται αλλά ούτε και την ενδιαφέρει. Εξάλλου απέδειξε ότι μπορεί να συμβιώσει αποτελεσματικά με αυτές.

Κάτι αντίστοιχο του Βόλου, όχι βεβαίως σ’ αυτήν την έκταση, βιώνουν εδώ και 35 χρόνια οι κάτοικοι του νομού Ημαθίας, λόγω της τάφρου 66 που αποτελεί πέρα από οικολογική, μια υγειονομική βόμβα που καραδοκεί να σκάσει στην περιοχή.

Έτσι ένα ποτάμι που ήταν πηγή ζωής για πολλές δεκαετίες, εξασφαλίζοντας την άρδευση χιλιάδων στρεμμάτων σήμερα καθίσταται απολύτως επικίνδυνο, ενώ κάθε ζωντανός οργανισμός που ζει σ’ αυτό, τους θερινούς μήνες πεθαίνει μαζί μ’αυτό.

Ένας συλλέκτης των ρεμάτων και ρυακιών του ορεινού όγκου του Βερμίου, που δεν είναι άλλο, παρά η φυσική λειτουργία του βουνού, που μας προσφέρει καθαρό νερό το καλοκαίρι, διασφαλίζοντας συνθήκες αειφόρου ανάπτυξης για την περιοχή, υφίσταται σήμερα τη βάναυση μόλυνση του.

Η δυσοσμία σε συνδυασμό με τις υψηλές θερμοκρασίες καθιστoύν ανυπόφορη τη διαβίωση των κατοίκων σε περίπου δέκα οικισμούς της Ημαθίας, που έχουν την ατυχία να μένουν κοντά στην περίφημη Τάφρο 66.

Έτσι καθημερινά οι κάτοικοι συναντούν μαύρα νερά, νεκρά ψάρια, φίδια, χελώνες και οποιαδήποτε άλλη μορφή ζωής θα μπορούσε να ζήσει σε ένα ποτάμι. Οι δραστηριότητες των αγροτών των δυο Νομών Ημαθίας κ Πέλλας, χρησιμοποιούνται ως άλλοθι από τους βιομηχάνους, αφού τίθεται – εκ των πραγμάτων – το ζήτημα της απορρόφησης των προϊόντων τους. Και η Πολιτεία; Μα η Πολιτεία είναι ΠΑΝΤΕΛΩΣ ΑΠΟΥΣΑ ως συνήθως. Αρκείται μόνον σε διαπιστώσεις, συνεδριάσεις ανούσιες και συνεννοήσεις και υποσχέσεις με τους θύτες χωρίς όμως αποτέλεσμα. Όλοι στο ίδιο τραπέζι. “Θύτες” και “προστάτες”. Θεωρώ ότι αυτή η “υβριστική συμπεριφορά”, προς τους κατοίκους της Ημαθίας, ιδιαίτερα προς αυτούς που «ζουν» (η ζωή τους θερινούς μήνες είναι αφόρητη εξ’ αιτίας της δυσοσμίας) στις παραποτάμιες περιοχές, δεν πρέπει να είναι πλέον ανεκτή! Τα «πρόστιμα» που επιβάλλονται – όταν επιβάλλονται – από τους ελεγκτικούς μηχανισμούς κατά κανόνα δεν καταβάλλονται ή περιορίζονται στο ελάχιστο αφού αυτά υπάρχουν απλά για να δικαιολογούν τη σχέση αμοιβαίας «κατανόησης», μεταξύ διοίκησης κ των υπεύθυνων για τη ρύπανση της Τ66.

Έτσι κάθε χρόνο το καλοκαίρι, ιδιαίτερα τον μήνα Ιούλιο και Αύγουστο, το ποτάμι μετατρέπεται κυριολεκτικά σε τάφο. Οι δικαιολογίες από τον νυν αντιπεριφερειάρχη περιορίζονται σε τετριμμένες δικαιολογίες περί “κλιματικής αλλαγής”, “λειψυδρίας” και “άρδευσης” εκ μέρους των αγροτών. Ότι δηλαδή το επίσημο κράτος μέσω της κυβέρνησης “ψελλίζει” σε κάθε πρόβλημα περιβαλλοντικό. Και τα φερτά υλικά κύριοι της περιφέρειας γιατί δεν τα καθαρίζετε; Η Τάφρος 66 έχει μείνει η μισή πλέον από φερτά υλικά, ξύλα, δένδρα αλλά και τη λειψυδρία, με αποτέλεσμα το νερό να μην έχει ροή και διέξοδο.

Οι κάτοικοι ζητούν να γίνουν άμεσα ενέργειες ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟΝ καθαρισμού για να λυθεί το πρόβλημα. Η δικαιολογία ότι δεν υπάρχουν χρήματα … δεν ευσταθεί. Όπως βρήκατε χρήματα για το “μπάζωμα” του εγκλήματος των Τεμπών, και μάλιστα από το ταμείο ανάκαμψης, να βρείτε και για τον καθαρισμό της τάφρου. Εκτός κι αν τα χρήματα για την πρόληψη και την πολιτική προστασία τα έχετε για άλλες “δουλειές”!

Η διάλυση της κρατικής και κοινωνικής μας υπόστασης θα έχει ως συνέπεια να κλιμακώνεται το έγκλημα, κανείς να μην πληρώνει και κανείς να μην φοβάται ότι θα χάσει την εξουσία και κάποια στιγμή θα δώσει λόγο.

Η Τάφρος 66 έχει μείνει η μισή πλέον από φερτά υλικά, ξύλα, δένδρα αλλά και τη λειψυδρία, με αποτέλεσμα το νερό να μην έχει ροή και διέξοδο. Οι κάτοικοι ζητούν να γίνουν άμεσα ενέργειες καθαρισμού για να λυθεί το πρόβλημα.

Το πρόβλημα είναι ευαίσθητο κ ακουμπά και τις βιομηχανίες που βρίσκονται καρά μήκος της Τάφρου κ δε συμβαδίζουν με τη νομοθεσία περί βιολογικού καθαρισμού.

ΑΔΑΜΙΔΟΥ ΚΥΡΙΑΚΗ

Συντονίστρια της Περιφερειακής παράταξης “Αλλαγή στη Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας” στην Ημαθία

Μετά από 5 χρόνια εξαγγελιών και ανακοινώσεων της κυβέρνησης της ΝΔ για δήθεν μικρότερο χρονικό διάστημα εξόφλησης αποζημιώσεων οι αγρότες μας διαπιστώνουν με οδυνηρό τρόπο ότι στην πράξη η κατάσταση όσον αφορά τον χρόνο καταβολής των αποζημιώσεων από τον ΕΛΓΑ αντί να βελτιώνεται χειροτερεύει, εφόσον ο χρόνος εξόφλησης των αποζημιώσεων στους παραγωγούς αντί να γίνεται συντομότερος επιμηκύνεται. Βρισκόμαστε στον Σεπτέμβριο του 2024 και οι παραγωγοί της περιφέρειας Κ.Μακεδονίας  των οποίων οι καλλιέργειες επλήγησαν από αντίξοα καιρικά φαινόμενα κατά το 2023 ακόμη περιμένουν την εξόφληση των αποζημιώσεων τους από τον ΕΛΓΑ. Έτσι οι παραγωγοί είναι αγανακτισμένοι επειδή είναι η πρώτη φορά που αν και έχουν βγει τα πορίσματα δεν έχουν πάρει τις αποζημιώσεις τους. Και το πρόβλημα είναι ότι ενώ «τρέχουν» τα έξοδα και οι οφειλές τους, δεν γνωρίζουν πότε ακριβώς θα πάρουν τις αποζημιώσεις τους από τον ΕΛΓΑ.  με αποτέλεσμα να τίθεται σοβαρό ζήτημα για την επιβίωσή τους. Επίσης το πρόβλημα με τον ΟΠΕΚΕΠΕ και τις κοινοτικές επιδοτήσεις που ποτέ δεν έρχονται αφού αδύνατη  αποδεικνύεται ξανά φέτος η υποβολή των δηλώσεων καλλιέργειας που κάνουν αγρότες και κτηνοτρόφοι, βάσει των οποίων διανέμονται κάθε χρόνο ποσά  άνω των 2 δισ. ευρώ και οι οποίες αποτελούν τη βάση για πλείστες σημαντικές λειτουργίες για τους παραγωγούς, από τη συμμετοχή τους σε προγράμματα μέχρι τη λήψη δανείων, φοροαπαλλαγών και την ασφάλιση για τους νέους αγρότες. Εν τω μεταξύ  αποφασισμένοι να αφήσουν τα ροδάκινα στα δέντρα ήταν οι αγρότες Ημαθίας και Πέλλας οι οποίοι ζητούν εγγυημένη τιμή στα 50 λεπτά ανά κιλό συμπύρηνου ροδάκινου .

Ήταν   έτοιμοι να προβούν στο κόψιμο των ροδακινιών  στο μέσον της συγκομιδής, γιατί η παραγωγή ήταν ασύμφορη. Άφησαν δε ανοιχτό το ενδεχόμενο να μη μαζέψουν τα ροδάκινα από τα δέντρα αν δεν εξασφαλίσουν εγγυημένη τιμή πώλησης.

  Όπως συμβαίνει με όλους τούς προμηθευτές της αγοράς που γνωρίζουν εκ των προτέρων την τιμή του προϊόντος που προμηθεύουν στην βιομηχανία, το ίδιο θα πρέπει να συμβαίνει και με τα αγροτικά προϊόντα, ώστε οι παραγωγοί μας μαζί με τις έγκαιρες πληρωμές, επιδοτήσεις ή αποζημιώσεις, να έχουν ρευστότητα να πληρώσουν το ρεύμα, τον γεωπόνο, τα εφόδια, το πετρέλαιο. Διαφορετικά ως μοναδική λύση θα έχουν την αύξηση της εξάρτησής τους από τις τράπεζες και την κάρτα αγρότη με 7,5% επιτόκιο ή να πουλήσουν όσο όσο την παραγωγή τους στον έμπορο.

Αδαμίδου Κυριακή

Συντονίστρια της Περιφερειακής παράταξης “Αλλαγή στη Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας” στην Ημαθία.

Μυλόπουλος: “Ανεπαρκές και επικίνδυνο το σχέδιο αντιπλημμυρικής θωράκισης της Ανατολικής Θεσσαλονίκης”

Η παράταξη “ΑΛΛΑΓΗ στην Περιφέρεια Κ. Μακεδονίας” με επικεφαλής τον Καθηγητή του ΑΠΘ Γιάννη Μυλόπουλο, καταψήφισε το θέμα της Αντιπλημμυρικής Θωράκισης της Ανατολικής Θεσσαλονίκης που συζητήθηκε στη Μητροπολιτική Επιτροπή Θεσσαλονίκης, μετά από εισήγηση της διοίκησης της Περιφέρειας Κ. Μακεδονίας, με ένα σκεπτικό που αναπτύσσεται σε ιδιαίτερο σημείωμα που κατέθεσε και που εστιάζει σε 10 σημεία:

• Το Σχέδιο Διαχείρισης Κινδύνων Πλημμύρας Λεκανών Απορροής ΥΔ Κ. Μακεδονίας, στο οποίο εντάσσεται η Αντιπλημμυρική Θωράκιση της Θεσσαλονίκης με έργα και παρεμβάσεις διευθέτησης της Περιφερειακής Τάφρου και των συμβαλλόντων ρεμάτων, είναι αυτό που συντάχθηκε το 2018 και αναθεωρήθηκε το 2020.

• Η αναθεώρηση του Σχεδίου Διαχείρισης Κινδύνων Πλημμύρας Λεκανών Απορροής ΥΔ Κ. Μακεδονίας του 2024, η οποία ολοκληρώθηκε και παρουσιάστηκε λίγο καιρό πριν, δεν έχει ληφθεί καθόλου υπόψη στο παρόν έργο της Αντιπλημμυρικής Θωράκισης της Θεσσαλονίκης με έργα και παρεμβάσεις διευθέτησης της Περιφερειακής Τάφρου και των συμβαλλόντων ρεμάτων. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι τα αντιπλημμυρικά έργα που προβλέπονται στην παρούσα μελέτη, τα οποία θα αρχίσουν να κατασκευάζονται κατά τον επόμενο χρόνο, θα στηρίζονται στα υδρολογικά δεδομένα, όσον αφορά στην εκτίμηση των πλημμυρικών κινδύνων, της προηγούμενης δεκαετίας.

Αυτή η υστέρηση είναι σοβαρή και εγκυμονεί κινδύνους, αν ληφθεί υπόψη η διαπίστωση του νέου Σχεδίου Διαχείρισης Κινδύνων Πλημμύρας του 2024.

Σύμφωνα με την οποία, για το σύνολο του Υδατικού Διαμερίσματος 10, παρουσιάζεται ένας υποδιπλασιασμός των περιόδων επαναφοράς των έντονων φαινομένων βροχόπτωσης.

Αυτό υποδηλώνει ότι στο μέλλον οι εντάσεις βροχής που αφορούν δεδομένη περίοδο επαναφοράς, π.χ. 50 ετών, θα αυξηθούν σημαντικά. Που σημαίνει ότι στο άμεσο μέλλον, αν διατηρηθεί η ίδια περίοδος επαναφοράς στους σχεδιασμούς, η συχνότητα εμφάνισης πλημμυρικών φαινομένων θα αυξηθεί. Για να διασφαλιστεί, συνεπώς, το ίδιο επίπεδο ασφάλειας απέναντι στον πλημμυρικό κίνδυνο σε σχέση με τα μέχρι τώρα δεδομένα, οι περίοδοι επαναφοράς βάσει των οποίων υπολογίζονται τα πλημμυρικά φαινόμενα θα πρέπει στο εξής σχεδόν να διπλασιαστούν. Τα 50 έτη δηλαδή να γίνουν 100.

Αυτή η βασική παραδοχή για τον αντιπλημμυρικό σχεδιασμό δεν έχει ληφθεί υπόψη στην παρούσα μελέτη, η οποία στηρίχθηκε σε παρωχημένα υδρολογικά δεδομένα της περασμένης δεκαετίας.

Αυτό είναι αντίθετο με τις προβλέψεις και τις επιταγές της ΕΕ, οι οποίες δικαιολογούνται απολύτως και από τις πρόσφατες εξελίξεις όσον αφορά στην εμφάνιση πλημμυρικών κινδύνων, στο πλαίσιο της εξελισσόμενης Κλιματικής Κρίσης.

Τα ακραία μετεωρολογικά φαινόμενα «Ιανός» το 2020 και «Daniel» το 2023 που έπληξαν κυρίως τη γειτονική περιφέρεια Θεσσαλίας, είχαν περίοδο επαναφοράς, σύμφωνα με εκτιμήσεις, τα 500 περίπου χρόνια το πρώτο και τα 1000 χρόνια το δεύτερο. Τα οποία, όμως, στο πλαίσιο της επελαύνουσας Κλιματικής Κρίσης συνέβησαν δυο φορές μόλις εντός 3 χρόνων.

Επιβεβαιώνοντας πλήρως την ανάγκη άμεσης αναθεώρησης των αντιπλημμυρικών έργων, σύμφωνα με τα νέα δυσμενέστερα δεδομένα.

Η αντιπλημμυρική θωράκιση, συνεπώς, της Θεσσαλονίκης που εκτελείται σύμφωνα με τα υδρολογικά δεδομένα και τους κινδύνους πλημμύρας προ του 2020 κρίνεται ως αναχρονιστική και απολύτως ξεπερασμένη. Και αυτό όχι από προβλέψεις και εκτιμήσεις, αλλά από τα πραγματικά δεδομένα.

Ως εκ τούτου, το παρόν έργο κρίνεται αναποτελεσματικό στο σύνολό του.

Η εκτίμηση που αναφέρεται στην εισήγηση της υπηρεσίας, σε απάντηση παρατηρήσεων και προτάσεων των κατοίκων Κρυονερίου Άνω Τούμπας, για αντιπλημμυρικό σχεδιασμό που θα στηρίζεται σε μεγαλύτερες περιόδους επαναφοράς, σύμφωνα με την οποία αν συμβεί αναθεώρηση επί το δυσμενέστερο των υδρολογικών παραδοχών, θα χρειαστούν «θηριώδη έργα» και επεμβάσεις για να απαντήσουν στο νέο σχεδιασμό, είναι απολύτως εσφαλμένη.

Η εκτίμηση πλημμυρικών φαινομένων με μεγαλύτερη περίοδο επαναφοράς ή αλλιώς η εκτίμηση μεγαλύτερων κινδύνων για τις ίδιες με πριν περιόδους επαναφοράς, ως προσαρμογή στις νέες δυσμενέστερες συνθήκες της Κλιματικής Κρίσης, δεν οδηγεί σε «θηριώδη» υπερδιαστασιολόγηση των αντιπλημμυρικών έργων. Κάτι τέτοιο θα ήταν εντελώς εξωπραγματικό και ανέφικτο.

Η θεώρηση μεγαλύτερων περιόδων επαναφοράς οδηγεί σε μια άλλη αντίληψη και μια διαφορετική φιλοσοφία του αντιπλημμυρικού σχεδιασμού.

Που στηρίζεται στις εξής παραδοχές και προϋποθέσεις, σύμφωνα και με τις επιταγές της ΕΕ:

• Ολοκληρωμένος Αντιπλημμυρικός Σχεδιασμός σε επίπεδο συνολικής Λεκάνης Απορροής και όχι αποσπασματικές παρεμβάσεις σε τμήματα των ρεμάτων και των ποταμών. Οι συνέργειες που επιτυγχάνονται με την ολοκληρωμένη θεώρηση του αντιπλημμυρικού σχεδιασμού των Λεκανών Απορροής μειώνουν δραστικά την ανάγκη για «θηριώδη» αντιπλημμυρικά έργα.
• Επεμβάσεις δασοκάλυψης και ενίσχυσης της βλάστησης και μικρά έργα ανάσχεσης των πλημμυρικών απορροών στα ανάντι, στις ορεινές δηλαδή και στις ημιορεινές περιοχές. Παραδείγματα τέτοιων ήπιων παρεμβάσεων είναι τα μικρά χωμάτινα φράγματα και τα μικρά φράγματα από κλαδοπλέγματα για την ανάσχεση των πλημμυρικών απορροών και τον εμπλουτισμό των υπόγειων υδροφορέων στα ορεινά και ημιορεινά. Οι επεμβάσεις αυτές, αν και ήπιες, μειώνουν σημαντικά το ύψος των πλημμυρικών κυμάτων που πλήττουν τις κατάντι περιοχές και συνεπώς μειώνουν και το μέγεθος των έργων διευθέτησης της κοίτης των ρεμάτων και των ποταμών στην κατάντι πεδινή περιοχή.
• Λεκάνες εκτόνωσης των πλημμυρικών κυμάτων και διεύρυνση της κοίτης των ρεμάτων εκτός αστικών και ημιαστικών περιοχών. Η τεχνική αυτή μειώνει σημαντικά την ένταση και το ύψος των πλημμυρικών απορροών και συνεπώς και το μέγεθος των έργων διευθέτησης της κοίτης των ποταμών και των ρεμάτων στις κατοικημένες περιοχές.
• Λύσεις και επεμβάσεις απολύτως ενταγμένες στο φυσικό τοπίο και στους φυσικούς τρόπους ανάσχεσης των πλημμυρικών απορροών, (Nature Based Solutions). Η νέα αντίληψη για τον αντιπλημμυρικό σχεδιασμό ακολουθεί τη φύση και δεν την καταστρέφει για να κατασκευάσει θηριώδη έργα. Η ενίσχυση της βλάστησης παρόχθια και στα πρανή των υδατορευμάτων, για παράδειγμα, αντί της καταστροφής της φύσης και της κοπής των δένδρων για την τεχνητή ενίσχυση των αναχωμάτων και τη σταθεροποίηση των πρανών, είναι μια τέτοια ήπια, πλην όμως πολύ αποτελεσματική τεχνική.

Στο παρόν έργο καμία από τις παραπάνω σύγχρονες και προσαρμοσμένες στα νέα δεδομένα της Κλιματικής Κρίσης αντιλήψεις δεν λαμβάνεται υπόψη. Συγκεκριμένα:

• Ως περίοδος επαναφοράς λαμβάνεται η πριν από το 2020, πριν την επέλαση της Κλιματικής Κρίσης, δηλαδή και των φαινομένων «Ιανός» και «Daniel» περίοδος επαναφοράς των 50 χρόνων, με την ίδια με τότε θεώρηση του πλημμυρικού κινδύνου.

Γεγονός που αυξάνει κατακόρυφα τον πλημμυρικό κίνδυνο, γιατί οδηγεί σε εσφαλμένα συμπεράσματα και σε ανεπαρκή σχεδιασμό έργων.

• Οι επεμβάσεις για τη διευθέτηση της κοίτης της Περιφερειακής Τάφρου δεν γίνονται στο σύνολο της Λεκάνης Απορροής, αλλά μόνο σε ένα τμήμα της, που αντιστοιχεί σε ένα μήκος 6 μόλις χιλιομέτρων, από τα 9,13 συνολικά χιλιόμετρα της κοίτης της.
• Τα έργα δεν επεκτείνονται στην ανάντι λοφώδη περιοχή, εκεί όπου οι πλημμυρικές απορροές δημιουργούνται για πρώτη φορά, με ήπιες παρεμβάσεις όπως η δασοκάλυψη, η φυτοκάλυψη και τα μικρά έργα ανάσχεσης των πλημμυρικών απορροών.
• Ομοίως, δεν υπάρχουν ήπιες επεμβάσεις ανάσχεσης της πλημμύρας στο δάσος του Σέιχ Σου.
• Δεν υπάρχουν πουθενά παρεμβάσεις για την έγκαιρη εκτόνωση της πλημμύρας, όπως φυσικές λεκάνες εκτόνωσης, πριν αυτή φτάσει στις κατοικημένες περιοχές.
• Στην κοίτη και τα πρανή της Περιφερειακής Τάφρου και των συμβαλλόντων ρεμάτων δεν υπάρχουν «Nature Based Solutions», σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές οδηγίες. Αντίθετα, ακολουθείται η πεπαλαιωμένη και αναποτελεσματική τακτική της κοπής των δένδρων και της απομάκρυνσης της βλάστησης, με ό,τι αυτό σημαίνει για τη μείωση της ικανότητας σταθεροποίησης των πρανών και ανάσχεσης των πλημμυρικών απορροών που τα δένδρα και η φυτοκάλυψη προκαλούν.
• Δεν λήφθηκαν υπόψη οι προτάσεις των κατοίκων Κρυονερίου Άνω Τούμπας. Και μάλιστα αυτό συνέβη με το λανθασμένο επιχείρημα ότι ο εκσυγχρονισμός και η επικαιροποίηση των δεδομένων των πλημμυρικών κινδύνων θα απαιτούσε «θηριώδη έργα».

Για όλους αυτούς τους λόγους το παρόν έργο, αν και επίκαιρο ως προς την ανάγκη αντιπλημμυρικού σχεδιασμού, είναι αναποτελεσματικό και δεν ανταποκρίνεται στις σημερινές ανάγκες γιατί:

• Είναι αναχρονιστικό, ξεπερασμένο και δεν έχει αναθεωρηθεί, μια και αναφέρεται σε παραμέτρους σχεδιασμού προ του 2020, που εντωμεταξύ έχουν ξεπεραστεί από τις εξελίξεις
• Δεν λαμβάνει υπόψη του τα νέα και δυσμενή υδρολογικά δεδομένα της Κλιματικής Κρίσης, όπως αυτά περιλαμβάνονται στην πρόσφατη Αναθεώρηση των Σχεδίων Διαχείρισης Κινδύνων Πλημμύρας του 2024. Και επιπλέον δεν αξιοποιεί καθόλου τις σύγχρονες αντιλήψεις του αντιπλημμυρικού σχεδιασμού
• Προβλέπει αποσπασματικές παρεμβάσεις σε μέρος της κοίτης της ΠΤ και δεν λαμβάνει υπόψη του τον Ολοκληρωμένο Σχεδιασμό σε επίπεδο Λεκάνης Απορροής
• Δεν προβλέπει ήπιες παρεμβάσεις και μικρά έργα ανάσχεσης της πλημμύρας στην ανάντι λοφώδη περιοχή, ούτε στο δάσος Σέιχ Σου.
• Δεν λαμβάνει υπόψη του σύγχρονες λύσεις στη φιλοσοφία των Nature based Solutions για τη διευθέτηση της κοίτης και την ενίσχυση και τη σταθεροποίηση των πρανών των υδατορευμάτων.

• Για όλους αυτούς τους λόγους η ΜΠΕ που αφορά σε έργο αναχρονιστικά σχεδιασμένο, που δεν λαμβάνει υπόψη του τα νέα δυσμενή δεδομένα της κλιματικής κρίσης και τους νέους σχεδιασμούς και το οποίο, ως εκ τούτου, κρίνεται επικίνδυνο για την αντιπλημμυρική ασφάλεια της Θεσσαλονίκης, απορρίπτεται στο σύνολό της.

Η παράταξη ΑΛΛΑΓΗ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ Κ. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ έχει από καιρό υποβάλει συγκεκριμένη πρόταση για την αναθεώρηση και τον εκσυγχρονισμό των έργων αντιπλημμυρικής θωράκισης των Λεκανών Απορροής της περιφέρειας, η οποία μάλιστα έγινε δεκτή από τον κ. Περιφερειάρχη.

Ο οποίος υποσχέθηκε να την ενσωματώσει στα επόμενα έργα αντιπλημμυρικής προστασίας.

Από τότε, όμως, έχουν περάσει ήδη 5 μήνες και ο αντιπλημμυρικός σχεδιασμός εξακολουθεί να γίνεται με τον ίδιο ξεπερασμένο, αναποτελεσματικό και γι’ αυτό επικίνδυνο για την ασφάλεια της περιφέρειας τρόπο.

Και δυστυχώς, αυτό συμβαίνει ενώ η διοίκηση της περιφέρειας γνωρίζει και έχει αναγνωρίσει την ανάγκη αναθεώρησης του πλαισίου εκτέλεσης των έργων αντιπλημμυρικής προστασίας, με δεδομένη την επελαύνουσα κλιματική αλλαγή.